In gesprek met Mark Frederiks, in aanloop naar Travel Congress 2022

Let’s Rebuild. Maar hoe doe je dat? Mark Frederiks is als initiatiefnemer van Local2Local en de Taskforce Korte Keten dé persoon die tijdens Travel Congress de reissector een inkijkje geeft in hoe je een transitiemodel op sectorniveau ontwikkelt. Dat vergt een andere kijk op systemen en businessmodellen gericht op maatschappij, economie en ecologie.

Wat is jouw filosofie en perspectief op verandering en samenwerking?

˝Je kunt een sector niet naar een nieuwe hoogte brengen als je vast blijft zitten in verouderde businessmodellen. Grote partijen moeten veranderen, maar zitten vast in de houdgreep van harde prijsconcurrentie, aandeelhoudersbelangen en financieringsmoerassen. Kleinere partijen veranderen en investeren maar missen de middelen om echt door te pakken en weer controle te krijgen op de markt. Bij veel ondernemers heerst dezelfde problematiek en de belangrijke vraag “hoe stoppen we de race to the bottom en krijgen we weer de waardering vanuit toegevoegde waarde”. In de reiswereld zijn dezelfde parallellen te vinden als in het voedselsysteem. Boeren nemen de grootste risico’s, maar hebben geen grip op de markt en krijgen niet de beloning voor hun duurzame inspanningen. De uitdagingen in logistiek, economie, duurzaamheid, digitalisering en IT zijn overal en het is interessant om te onderzoeken waar het innovatieve vermogen zit om de sector te veranderen. Door samen kritisch naar bestaande systemen te kijken ontstaan er nieuwe modellen die antwoord geven op knelpunten en uitdagingen in economie, maatschappij en ecologie.˝

Wat kan de reiswereld leren van de transitie in het voedselsysteem?

˝De reiswereld heeft net als het voedselsysteem last van een systeem probleem. De individuele ondernemers hebben weinig tot geen invloed op de markt en worden gedomineerd door systeem bedrijven. Samenwerking in de markt richt zich vooral op efficiency en schaalvergroting in plaats van het leveren van meer toegevoegde waarde. Om de transitie naar toegevoegde waarde te maken is er binnen de voedselketen een beweging op gang gekomen die boeren verbindt aan de consument, de korte ketens. Boeren betrekken de consument om meer positieve impact te maken en daarmee het verdienvermogen te verbeteren.

Om een sector te veranderen moeten we samenwerken en stoppen met het wiel opnieuw uit te vinden. Er is een overvloed aan goede ideeën en successen vanuit goed ondernemerschap, innovatiekracht, technologie, modellen en tools om daadwerkelijk een transitie door te maken. We kunnen niet op de grote spelers of overheid wachten. Die hebben het antwoord niet. Net als boeren in de korte keten hebben koplopers en ondernemers in de reis- en toerismebranche eigen netwerken met belangrijke assets: datasets, communities, expertise, gasten, kennis, leiderschapsvermogen, websites, platforms, producten en belangrijker nog, er is verbinding met de gast en de omgeving. Door de netwerken van veranderaars en hun assets in kaart te brengen kan er een co-creatieve benadering van samenwerking ontstaan die gericht is op verbinding en overvloed in plaats van de heersende schaarste mindset. Neem als voorbeeld een vakantiepark dat samen met boeren en horeca investeert in de regio; deze bedrijven hebben een ontwikkelhorizon die gericht is op generaties in plaats van een volgend boekjaar. Zij zoeken geen snelle winst, maa

r investeren in duurzame bedrijfsvoering, investeren samen in omliggende natuur en maken positieve impact in hun omgeving en investeren daarmee in de lange termijn.˝

Wat kunnen we van jouw sessie verwachten?

˝Hoe faciliteer je samenwerking in regionale context? Hoe organiseer je co-creatie en kennisuitwisseling tussen samenwerkende regio’s? Hoe leg je de impact echt vast en vertaal je die naar een verdienmodel? Deze sessie laat zien hoe een brede laag van partijen een vastgeroest systeem kan doorbreken. Samen met Universiteit Utrecht hebben we het GAIN transitiemodel ontwikkeld, gebaseerd op uitgangspunten van gamification en speltechnologie. De Korte Keten beweging heeft hierdoor grote stappen kunnen zetten in onder andere Utrecht, Amsterdam, Flevoland, Het Groene Hart, De Waddeneilanden, de Betuwe en ook internationaal. De speltheorie is succesvol toegepast op het ecosysteem van veranderaars in de voedselketen en de spelvarianten hebben een sterke analogie met hoe de reismarkt functioneert.

Er is veel kennisuitwisseling mogelijk tussen innovatieve ketens in de landbouwsector en de toerismesector. Het herbouwen van de sector kan niet zonder eerst de gezamenlijke waarde op te halen en vast te leggen, ook al is er in eerste instantie (nog) beperkt bewijs dat dit economisch voordeel oplevert. Door deze samenwerking ontstaat een level playingfield met de grotere systeem spelers. Uiteindelijk vormt dat ook een goede basis naar overheden en kan impact beloond worden met belastingvoordeel en passende regelgeving.˝

Mark spreekt van 10:45 – 11:15 uur tijdens het Online Travel Congress.

Check hier het complete programma